1. Nie ograniczaj się tylko do nauki pojedynczych słów


Często lubimy tworzyć sobie różne listy słówek, czasem nawet bardzo długie. To nie jest nic złego, bo to czasem bardzo szybki sposób nauki. Takie listy mają jednak swoje wady, a mianowicie to, że uczymy się tylko pojedynczych i wyizolowanych słówek bez znajomości kontekstu, w jakim są używane. Z tego powodu później nie potrafimy poprawnie tych słów używać.
Zauważ, że mówimy całymi zdaniami, słowa tworzą frazy i zwroty. Ucząc się pojedynczych słów nigdy nie nauczysz się poprawnie budować zdań. Ucz się nowego słownictwa w tekstach. Możesz sobie stworzyć listę słówek do jakiegoś tekstu i uczyć się ich oddzielnie, ale czytaj także ten tekst ze zrozumieniem i najlepiej na głos, zwracając uwagę na konteksty. Przeczytaj ten tekst kilka razy. Możesz przerabiać różne teksty. To mogą być czytanki z podręczników, artykuły z Internetu, z gazet, z czasopism, fragmenty książek oraz wszelkie inne teksty. Aby zapamiętać nowe słowa, dodatkowo podkreślaj je lub zaznaczaj na kolorowo. Nie notuj tylko pojedynczych słów, notuj dłuższe zwroty, a nawet całe zdania. Staraj się zapamiętać kontekst, w jakim jest używane dane słowo czy zwrot. Znajomość kontekstu jest ważna wtedy, kiedy chcemy mówić i pisać w języku obcym. Słowa nie występują pojedynczo, występują w zdaniach, kolokacjach, zwrotach, związkach frazeologicznych. Niektórych wyrażeń nie da się przetłumaczyć dosłownie na język polski lub na język obcy. Często uczący się popełniają ten błąd, że tłumaczą sobie w myślach wyraz po wyrazie na język obcy. Powstaje w ten sposób dziwne zdanie, często niezrozumiałe dla obcokrajowców, bo w języku obcym trzeba użyć zupełnie innej frazy lub zwrotu. Nigdy nie będziemy wiedzieć, jaki to zwrot, jeśli będziemy się uczyć tylko wyizolowanych słów, nie zwracając uwagi na kontekst, w jakim występują poszczególne słowa. Ponadto ucząc się nowego słownictwa w tekstach, łatwiej jest je zapamiętać, bo kojarzymy je z opisywaną sytuacją. Mając na uwadze przytoczone wyżej argumentu, nie ograniczaj się tylko na nauki wyizolowanych słów, ale sięgaj także po różnego rodzaju teksty i wykorzystuje je do nauki języka obcego.

2. Jak najwięcej słuchaj i ucz się poprzez słuchanie

Od samego początku jak najwięcej słuchaj, aby się osłuchać z językiem. Jeśli będziesz dużo słuchać, szybciej zaczniesz mówić w języku obcym oraz łatwiej opanujesz jego wymowę. Bez osłuchania nie ma mówienia. Twoje ucho musi się przyzwyczaić do brzmienia obcych głosek, których nie ma w języku polskim. Twój mózg musi to wszystko przetworzyć i przyzwyczaić się do melodii i akcentu języka obcego. Na początku język obcy będzie dla Ciebie niezrozumiałym bełkotem, dopiero po jakimś czasie przyzwyczaisz się do jego brzmienia i będziesz rozumieć coraz więcej. Zacznij od nagrań z podręcznika, słuchaj piosenek, oglądaj krótkie filmy na You Tube, słuchaj audiobooków, oglądaj filmy w telewizji. Stopniuj sobie trudność, zaczynając od najprostszych nagrań i powoli przechodź do tych najtrudniejszych. Nie ma znaczenia, czy jesteś wzrokowcem, słuchowcem i kinestetykiem. Musimy się nauczyć rozumienia języka obcego ze słuchu, ponieważ bez tej umiejętności komunikacja nie jest możliwa. Ponadto, jeśli będziemy dużo słuchać, łatwiej i szybciej opanujemy język obcy, a w szczególności mówienie w języku obcym.

3. Powtarzaj na głos za lektorem i nagraniem

Na początku nauki trudno jest mówić w języku obcym i formułować w nim dłuższe wypowiedzi. Najprostszym sposobem jest wtedy powtarzanie na głos za lektorem lub nagraniem. Mamy do dyspozycji wiele samouczków, programów komputerowych, filmów na YouTube, podcastów i audiobooków, które stwarzają możliwość powtarzania. Można po prostu zatrzymać nagranie i powtarzać. Powtarzaj całe zdania, starając się naśladować wymowę i akcent. Ta metoda nauki jest czasochłonna i nudna, ale jest  naprawdę skuteczna. Chodzi w niej o to, aby się uczyć poprzez naśladowanie rodzimych użytkowników języka obcego i nie tworzyć „własnego języka”, często niezrozumiałego dla obcokrajowców. Jak opanujesz więcej słownictwa, będziesz formułować już swoje własne wypowiedzi, a powtarzanie zejdzie na drugi plan. Jednak od czasu do czasu można się uczyć poprzez powtarzanie, nawet na poziomie zaawansowanym, bo to bardzo dobre ćwiczenie. Łatwiej jest zastosować w rozmowie to, co się wcześniej wypowiedziało niż to, co się tylko przeczytało i usłyszało.

4. Uporządkuj materiały do nauki

Nie pozwól, aby na Twoim biurku panował chaos. Uporządkuj wszystkie materiały do nauki, które otrzymałeś od nauczyciela. Możesz na przykład posłużyć się segregatorem i poukładać w nim wszystko tematycznie. Na przykład gramatyka oddzielnie i słownictwo oddzielnie. Materiały należy poukładać w taki sposób, aby były dostępne i można było z nich swobodnie korzystać, uczyć się z nich i dokonywać powtórek. Jeśli włożysz coś do teczki, to nie bardzo będzie ci się chciało ją otworzyć i wyciągać plik materiałów. Jak ładnie uporządkujesz wszystko w segregatorze, to szybciej po niego sięgniesz. Z czasem zauważysz, że niektóre materiały są już dla Ciebie za proste i można je usunąć z segregatora. Segregatory pozwalają zapamiętać materiał wzrokowo. Wszystko jest jasne i przejrzyste, chaos nas nie rozprasza. Można łatwo przerzucać kartki. Ważne jest, aby nie stosować koszulek do segregatora, ponieważ ich zawartość trzeba wyciągnąć, co jest niewygodne. Należy robić dziurki dziurkaczem i wkładać dokumenty bez koszulek. Ponadto chcę jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że nauka i praca w nieuporządkowanym otoczeniu jest mniej efektywna, bo porozrzucane kartki, książki czy ubrania bardzo nas rozpraszają. Nierzadko tracimy czas na szukanie różnych rzeczy, które gdzieś się zapodziały i trudno się skupić na nauce. Zadbaj o to, aby twoje otoczenie było uporządkowane, a w szczególności pokój, w którym pracujesz i się uczysz oraz twoje biurko.

5. Nie bój się popełniać błędy

Największą blokadą w mówieniu w języku obcym jest strach przed popełnieniem błędu. Boimy się popełnić błąd i z tego powodu wolimy nie zabierać głosu. Kiedy małe dziecko uczy się mówić, popełnia wiele błędów, którymi wcale się nie przejmuje. Z czasem mówi coraz lepiej i bezbłędnie. Popełnianie błędów to naturalny proces w nauce języka obcego. Na początku nauki nie musisz mówić w stu procentach poprawnie gramatycznie czy fonetycznie, bo to jest niemożliwe. Najważniejsza jest umiejętność komunikowania się. Nie przejmuj się, że nie jesteś idealny. Czasem nadmierne przestrzeganie poprawności gramatycznej przyczynia się do tego, że mamy blokadę przed mówieniem. Boimy się popełnić błąd, a kiedy już go popełnimy, to jest nam wstyd. Musisz sobie zdać sprawę, że te błędy nie są czymś złym, ale czymś naturalnym. Małe dzieci także popełniają błędy, kiedy uczą mówić. Jednak zdaj sobie sprawę z tego, że na błędach się trzeba uczyć i nie wolno ich utrwalać. Więc do tej tolerancji błędów też trzeba podejść w rozsądny sposób i nie przesadzić w drugą stronę. Z tego powodu musisz mieć jak najczęstszy kontakt z językiem obcym i ciągle doskonalić Twoje umiejętności językowe.

6. Ćwicz poprawną wymowę

Nauka poprawnej wymowy jest często zaniedbywana przez nauczycieli i przez uczących się. Natomiast w rozmowach z obcokrajowcami poprawna wymowa jest bardzo ważna. Jeśli źle wypowiesz dane słowo, Twój rozmówca może zrozumieć coś zupełnie innego i może to prowadzić do wielu nieporozumień, a nawet do zabawnych sytuacji. Mówienie z silnym polskim akcentem też może być niezrozumiałe dla obcokrajowców, będą się musieli przyzwyczaić do Twojego sposobu mówienia. Dlatego też ucz się wymowy i akcentu, powtarzając nagrania i wykorzystując specjalnie przygotowane do tego materiały. Jest wiele filmów opublikowanych w Internecie przez nauczycieli native speakerów poświęconych poprawnej wymowie. Trzeba je tylko oglądać i zacząć ćwiczyć, nasz aparat mowy musi się przyzwyczaić do wymowy obcych głosek.

7. Nie bój się mówić

Ćwicz mówienie w języku obcym. Rozmawiaj z obcokrajowcami, z nauczycielem i z innymi osobami, które również się uczą. Kiedy nie masz z kim rozmawiać, to powtarzaj nagrania i streszczaj na głos przeczytane teksty lub obejrzane filmy. Ta metoda pomoże  w szczególności osobom nieśmiałym, które mają barierę przed mówieniem. Ważne jest także, aby mówienie nie było wymuszone. Musimy się nauczyć mówić swobodnie, co wymaga dużego kontaktu z językiem obcym. Swobodnie będzie mówić osoba, która zna dużo słownictwa i jest osłuchana z językiem obcym.

8. Powtarzaj przerobiony materiał

Znane przysłowie mówi, że powtarzanie jest matką wiedzy. Dotyczy to także nauki języków obcych. Dzięki regularnym powtórkom utrwalisz przerobiony materiał i łatwiej go zapamiętasz. Bardzo szybko zapominamy to, czego się uczymy. Żeby zakodować informacje w pamięci długoterminowej, należy stosować regularne powtórki. Najlepiej jest powtarzać często małą ilość materiału.

9. Zacznij czytać w języku obcym

Na początku wybieraj krótkie i proste teksty. Mogą to być czytanki z podręcznika czy teksty z Internetu. W miarę wzrostu Twoich umiejętności, możesz sięgnąć po książki uproszczone, gazety i czasopisma, książki dla dzieci, a później powieści współczesne. Po literaturę klasyczną sięgnij na samym końcu, kiedy już dobrze opanujesz słownictwo i nie odłożysz książki po przeczytaniu jednej strony, bo nie zrozumiałeś większości słów.

10. Wykorzystaj znajomość języka obcego w praktyce

Jak tylko masz okazję, rozmawiaj z obcokrajowcami, bo od nich możesz się najwięcej nauczyć. Jedź do kraju, którego języka się uczysz i wykorzystaj Twoje umiejętności językowe w praktyce. Zrób zakupy, idź do restauracji i zamów jedzenie, idź do teatru. Możliwości masz naprawdę wiele. Taki wyjazd zmotywuje Cię do dalszej nauki. Będziesz mógł skonfrontować Twoją wiedzę z rzeczywistością.

11. Staraj się mieć jak najczęstszy kontakt z językiem obcym

Otocz się językiem obcym, słuchaj radia, oglądaj filmy, czytaj. Ucz się codziennie. Planuj dzień w taki sposób, abyś codziennie miał kontakt z językiem obcym, ponieważ dzięki temu osiągniesz biegłość językową.

12. Miej pozytywne nastawienie do nauki języka obcego

Pozytywne nastawienie jest bardzo ważne w nauce języka obcego. Jeśli podczas nauki towarzyszą nam pozytywne emocje i ciekawość poznawania nowych rzeczy, uczymy się szybko i nauka nas nie męczy. Robimy to dla przyjemności. Natomiast jeśli czegoś nie lubimy, to uczymy się tego bardzo niechętnie. Negatywne nastawienie może być wywołane porażką w nauce, negatywnymi ocenami nauczyciela i brakiem oczekiwanych rezultatów. Dlatego też należy sobie zdać sprawę, że uczymy się dla siebie, a nie dla ocen i nauczycieli. Porażki nie powinny nas zrażać, lecz raczej motywować do działania i szukania sposobów efektywnej nauki. Negatywne nastawienie może być także spowodowane nudą. Monotonne wkuwanie i wypisywanie słówek, nudne lekcje, to wszystko sprawia, że nie lubimy się uczyć. Mimo to nie możemy pozwolić na to, żeby negatywne emocje wzięły górę, tylko musimy szukać atrakcyjnych i efektywnych sposobów nauki. Wystarczy się wybrać do najbliższej księgarni językowej. Znajdziemy tam wiele atrakcyjnych materiałów do nauki, nie tylko podręczniki, lecz także różne programy komputerowe, fiszki, uproszczone książki do czytania i wiele innych. Wielką kopalnią wiedzy jest także Internet. Dostarcza nam wiedzy na wyciągnięcie ręki, trzeba w nim tylko trochę pogrzebać. Polub, a najlepiej pokochaj język, którego się uczysz, a zobaczysz, że jego nauka stanie się przyjemnością.