Często spotykam się ze stwierdzeniem, że trzeba mieć zdolności językowe, aby opanować język obcy. Wiele osób mówi mi, że nie ma takich zdolności i nigdy nie nauczą się języka obcego. Te osoby już kiedyś próbowały się uczyć, ale nie osiągnęły dobrych rezultatów. Trudno je przekonać, żeby spróbowały jeszcze raz. Nie wierzą we własne możliwości i szybko się poddają. Nie uświadamiają sobie, że to nie jest kwestia zdolności, ale wielu innych czynników odgrywających istotną rolę w procesie nauczania języków obcych. Każdy człowiek, nawet ten o przeciętnych zdolnościach do nauki, jest w stanie opanować jeden, dwa, a nawet kilka języków obcych. Oczywiście, że są osoby bardzo zdolne, które uczą się bardzo szybko, łatwo zapamiętują nowe słownictwo i nie mają oporów przed mówieniem. Jednak nasuwa się pytanie, czy zawdzięczają to tylko swoim zdolnościom. Może być jeszcze wiele innych elementów kluczowych do opanowania języka obcego i te osoby, wiedzą, jakie to elementy i jak się mają uczyć, żeby osiągnąć dobre rezultaty. Oprócz osób odnoszących sukces w przyswajaniu języków obcych spotkałam także ludzi, którzy mieli bardzo duże zdolności językowe. Miałam wobec nich duże oczekiwania i marzyłam nauczyć ich języka obcego na wysokim poziomie, bo pojmowali wszystko w mig. Mimo to ponieśli porażkę i szybko się zniechęcili. Pracowałam także z ludźmi o przeciętnych zdolnościach, którym na początku nauka przychodziła z trudem, ale wraz z upływem czasu następowała poprawa i w efekcie zrobili duże postępy.

Więc co jest kluczem do sukcesu?

Bardzo wiele czynników przyczynia się do tego, że odnosimy sukces w nauce języka obcego. Do najważniejszych z nich należą: motywacja, samodyscyplina, skuteczna metoda nauki i częsty kontakt z językiem obcym. To oczywiście nie wszystko, jest jeszcze wiele innych istotnych czynników, takich jak ciekawość świata, pragnienie porozumiewania się z ludźmi mówiącymi w obcym języku, zainteresowanie inną kulturą, wiara w siebie i we własne możliwości, umiejętność radzenia sobie z porażkami, codzienna systematyczna nauka, wytrwałość, umiejętność samodzielnego przyswajania wiedzy bez pomocy nauczyciela i wiele innych.

W tym artykule zostaną omówione cztery najważniejsze.

Motywacja
Kiedy jesteśmy zmotywowani do nauki, mamy zazwyczaj konkretny cel przed oczami. Takim celem mogą być na przykład spotkania biznesowe z obcokrajowcami w pracy, wyjazd za granicę w celach turystycznych lub zarobkowych, rozmawianie z członkiem rodziny, który jest obcokrajowcem. Zastanawiamy się, jak osiągnąć nasz cel i w jaki sposób będziemy się uczyć. Nie ociągamy się. Od razu zabieramy się do nauki. Skupiamy się na tej czynności, nie odkładamy jej na później, nie szukamy tysiąca wymówek, aby jej nie robić, nie narzekamy na naszego nauczyciela, nie tłumaczymy się brakiem zdolności, po prostu siadamy i się uczymy. Robimy wszystko, aby dojść do celu. Wytrwałość w realizacji własnych postanowień odgrywa bardzo ważną rolę.

Samodyscyplina
Systematyczna nauka języka obcego wymaga dużo samodyscypliny. Trzeba się uczyć jak najczęściej oraz wykonywać wiele różnorodnych ćwiczeń. Efekty są dopiero po upływie jakiegoś dłuższego okresu czasu. Im częściej się uczymy, tym szybciej robimy postępy w nauce. Kilka godzin korepetycji nie wystarczy, potrzeba wiele godzin nauki przez dłuższy czas. Jeśli zapiszemy się na kurs, to trzeba na niego uczęszczać i wytrwać do końca. Opuszczając lekcje, możemy narobić sobie zaległości trudnych do nadrobienia i cały włożony wcześniej trud pójdzie na marne. Ponadto trzeba także regularnie przerabiać materiały z kursu. To samo dotyczy korepetycji. Jesteście w błędzie, jeśli myślicie, że po prostu wystarczy pójść na korepetycje i już w domu nie trzeba nic robić. Materiał przerabiany na korepetycjach trzeba samodzielnie przerobić i powtórzyć i nie ograniczać się tylko do tych czynności. Należy także oglądać telewizję w języku obcym, słuchać nagrań i poszerzać słownictwo. Natomiast jeśli decydujemy się na samodzielną naukę, musimy wyrobić sobie nawyk częstej, najlepiej codziennej nauki. To wszystko wymaga samodyscypliny i dobrego zarządzania czasem. Układając plan dnia, trzeba wygospodarować np. pół godziny, a najlepiej godzinę lub dłużej i poświęcić ten czas na naukę języka obcego. Musimy walczyć ze zniechęceniem, które może nas szybko ogarnąć. Nie wolno odkładać nauki na później. Trzeba siadać i myśleć o osiągnięciu celu, jaki sobie wyznaczyliśmy. Ludzie z dużymi zdolnościami językowymi ponoszą porażki, ponieważ brakuje im samodyscypliny i wytrwałości. Wszystko przychodzi im łatwo, więc nie są przyzwyczajeni do systematycznej nauki, która wymaga czasem wykonywania nudnych ćwiczeń. Cechy charakteru, takie jak pilność, samodyscyplina i wytrwałość, to cechy charakteru ułatwiające opanowanie języka obcego. Jednak najważniejszą ze wszystkich wymienionych cech charakteru  jest samodyscyplina.

Efektywna metoda nauki
Motywacja i samodyscyplina to nie wszystko. Bardzo ważna jest także skuteczna metoda nauki. Niepowodzenia w nauce języków obcych są spowodowane często wyborem niewłaściwej i nieefektywnej metody nauki. Czasem można poświęcić wiele czasu na naukę i wytrwale się uczyć, a efekty będą mało zadowalające. Zanim zaczniemy się uczyć, musimy pomyśleć, która metoda nauki będzie dla nas najbardziej optymalna. Trzeba się zastanowić, który nauczyciel skutecznie przekaże nam wiedzę i które samouczki, podręczniki czy kursy komputerowe są najlepsze. Podjęcie tej decyzji nie będzie łatwe. Można skorzystać z lekcji próbnych oferowanych przez szkoły językowe i zobaczyć, czy nam odpowiadają. Wybór korepetytora także nie jest łatwy. Jedni uczą bardzo dobrze i z dużym zaangażowaniem, a inni są nastawieni tylko na to, żeby zarobić jak najwięcej pieniędzy i nie zależy im, żeby nas dobrze nauczyć. Cena też nie jest do końca wyznacznikiem jakości. Bardzo drodzy nauczyciele mogą także kiepsko uczyć. Poza tym często za udzielanie korepetycji zabierają się osoby, które słabo znają  język obcy. Trzeba więc poświęcić trochę czasu, aby znaleźć właściwego nauczyciela i nie zrażać się porażkami w tym względzie.

Ostatnio  na rynku pojawiło się wiele „cudownych” metod do nauki języków obcych, rzekomo opracowanych przez znanych poliglotów. Do ich kupna zachęcają agresywne i natarczywe reklamy. Trzeba się dobrze zastanowić, czy warto kupić tego typu kursy. Nasuwa się tutaj pytanie, czy obietnica opanowania języka obcego w tydzień nie jest chwytem reklamowym i czy dany poliglota faktycznie stosował jakąś swoją cudowną metodę nauki. Jeśli rzeczywiście tak było, to może zachowały się jakieś materiały historyczne, które to potwierdzają. Może napisał książkę na ten temat. Trzeba to sprawdzić, bo często okazuje się, że te reklamowane cudowne metody to zwykły kurs językowy czy program komputerowy do nauki języka obcego, jakich wiele na rynku i nie wyróżniają się niczym szczególnym. Całkowicie tych kursów nie skreślam, ale radzę zastosować dużą ostrożność przy ich zakupie. Nauczenie się języka obcego w tydzień czy w miesiąc nie jest możliwe. W tak krótkim okresie czasu można się nauczyć co najwyżej podstaw. Niektórzy uważają, że jak ich klient opanuje te podstawy, to już będzie znał dany język obcy. Ilość słów, które są używane w danym języku obcym, jest ogromna. Wyobraźcie sobie, jak dużo trzeba by było zrobić nagrań, aby zaprezentować je we wszystkich kontekstach, w których są używane, nie mówiąc już o wielu ćwiczeniach i powtórkach. Tego typu kursy mogą nam pomóc opanować podstawy języka. Jednak w tydzień czy w miesiąc nie nauczymy się języka obcego na poziomie native speakera. Jeśli chcemy biegle opanować język obcy, to trzeba się go uczyć przez cały czas i stale mieć z nim stały kontakt.

Częsty kontakt z językiem obcym
Częsty kontakt z językiem obcym to warunek konieczny skutecznej nauki. Kiedy przebywamy za granicą, mamy duży kontakt z językiem obcym. Słyszymy go dookoła. Nie ma wyjścia, musimy go używać. Rozmawiamy z obcokrajowcami. Załatwiamy różne sprawy w urzędach. Idziemy do szkoły, studiujemy w języku obcym, prowadzimy rozmowy z klientami i używamy języka obcego w pracy. Ciągle go używany, co pozwala nam opanować go w sposób naturalny. Jednak na początku sprawia nam to wiele trudności. Dzieci i młodzież uczą się najszybciej, bo chodzą do szkoły, gdzie lekcje odbywają się w języku obcym. Rozmawiają tam z rówieśnikami, od których bardzo dużo się uczą. Mają stały i codzienny kontakt z językiem. Osoby dorosłym nauka przychodzi o wiele trudniej. Muszą mieć dużo samodyscypliny i samozaparcia. Od samego przebywania za granicą nie da się nauczyć języka obcego, trzeba się uczyć go systematycznie. Poznałam nawet takich ludzi, którzy od wielu lat mieszkają w Niemczech i słabo znają język niemiecki, ponieważ mało rozmawiają z Niemcami. To są już naprawdę ekstremalne przypadki, ale się zdarzają. Inni z kolei opanowali język na takim poziomie, że są w stanie komunikować się z obcokrajowcami, ale nie potrafią pisać i czytać w języku obcym oraz mają problemy z gramatyką. Każdy przypadek trzeba rozpatrywać indywidualnie. Jednak nie ulega wątpliwości, że wielu ludziom pobyt za granicą bardzo dużo daje, a szczególności, gdy opanowali już język obcy na poziomie średnio zaawansowanym. Wtedy przełamują barierę przed mówieniem, robią duże postępy i nabierają biegłości. Dlatego też, jeśli nadarzy się nam okazja wyjazdu za granicę, to skorzystajmy z niej i wykorzystajmy zdobytą wiedzę w praktyce.
Częsty kontakt z językiem obcym możemy mieć nawet wtedy, gdy nie ma mamy możliwości wyjechać za granicę. Wtedy musimy się nim sami „otoczyć” językiem obcym, a więc jak najczęściej go używać. Musimy słuchać nagrań przeznaczonych do nauki języka, radia, piosenek, oglądać telewizję, czytać gazety i prostsze książki. Wszystko zależy oczywiście od poziomu zaawansowania. Jeśli jesteśmy na poziomie podstawowym, trudno nam będzie swobodnie słuchać radia czy oglądać telewizję. Trzeba zacząć od prostych nagrań, które będą łatwe do zrozumienia. W miarę rozwoju naszych umiejętności językowych, będziemy coraz więcej rozumieć. Prawdziwa nauka języka obcego zacznie się dopiero wtedy, kiedy przełamany „barierę rozumienia” i będziemy w stanie zrozumieć wszystko lub prawie wszystko.